Viêm ổ răng khô là một trong những biến chứng phổ biến và gây nhiều phiền toái sau khi nhổ răng, đặc biệt là nhổ răng khôn. Nếu không phát hiện và xử lý sớm, tình trạng này có thể gây đau dữ dội, nhiễm trùng, ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt và sức khỏe răng miệng.
Trong bài viết dưới đây, chúng tôi sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về viêm ổ răng khô, từ nguyên nhân, triệu chứng cho đến phương pháp điều trị và cách phòng ngừa hiệu quả.
I. Viêm ổ răng khô là gì?
Viêm ổ răng khô (tên chuyên môn là alveolar osteitis) là tình trạng viêm nhiễm xảy ra tại vị trí vừa nhổ răng, thường gặp nhất ở răng hàm dưới. Trong điều kiện bình thường, sau khi nhổ răng, một cục máu đông sẽ hình thành trong ổ răng giúp bảo vệ xương và các đầu dây thần kinh bên dưới. Cục máu đông này đóng vai trò như một “tấm chắn sinh học”, hỗ trợ quá trình lành thương tự nhiên.
Tuy nhiên, khi cục máu đông này không hình thành đúng cách, bị bong sớm, hoặc tan biến trước khi mô lành, ổ răng sẽ để lộ phần xương và dây thần kinh ra ngoài không khí, dẫn đến viêm nhiễm, đau nhức kéo dài. Đây chính là tình trạng viêm ổ răng khô.
II. Nguyên nhân gây viêm:
Viêm ổ răng khô thường xảy ra do một hoặc nhiều nguyên nhân dưới đây:
– Do tác động vật lý như súc miệng mạnh, nhổ nước bọt liên tục, sử dụng ống hút, ho hoặc hắt hơi mạnh khiến cục máu đông bị rơi ra khỏi ổ răng.
– Hút thuốc làm giảm lượng oxy trong máu và gây co mạch, khiến lưu thông máu đến vùng tổn thương bị hạn chế. Ngoài ra, lực hút mạnh khi hút thuốc cũng dễ làm bong cục máu đông.
– Vi khuẩn từ khoang miệng có thể xâm nhập vào ổ răng nếu không vệ sinh đúng cách, dẫn đến phá vỡ cục máu đông và gây viêm nhiễm.
– Những ca nhổ răng phức tạp, đặc biệt là răng khôn mọc lệch, có thể làm tổn thương mô nhiều hơn, tăng nguy cơ viêm ổ răng khô.
– Phụ nữ đang trong chu kỳ kinh nguyệt hoặc sử dụng thuốc tránh thai có thể có nguy cơ cao hơn do hormone ảnh hưởng đến quá trình đông máu và lành thương.
III. Dấu hiệu nhận biết:
Tình trạng viêm ổ răng khô thường phát triển sau 2 đến 5 ngày sau khi nhổ răng. Một số dấu hiệu điển hình bao gồm:
-
Đau nhức dữ dội tại vị trí nhổ răng, cơn đau lan đến tai, thái dương, cổ hoặc hàm.
-
Hơi thở có mùi hôi, vị đắng trong miệng.
-
Ổ răng trống rỗng, có thể nhìn thấy xương dưới đáy hốc răng.
-
Sưng nhẹ, có thể kèm theo sốt nhẹ.
-
Ăn uống khó khăn, mất cảm giác ngon miệng.
-
Cảm giác toàn thân mệt mỏi, khó chịu kéo dài.
So với cơn đau thông thường sau khi nhổ răng, đau do viêm ổ răng khô sẽ dữ dội hơn, không giảm khi dùng thuốc giảm đau thông thường và kéo dài nhiều ngày nếu không điều trị.
IV. Viêm ổ răng khô có nguy hiểm không?
Mặc dù không đe dọa trực tiếp đến tính mạng, nhưng nếu không được điều trị kịp thời, viêm ổ răng khô có thể dẫn đến:
-
Nhiễm trùng lan rộng ra xương hàm, xoang, hạch bạch huyết.
-
Gây đau đớn kéo dài, ảnh hưởng đến ăn uống, ngủ nghỉ.
-
Làm chậm quá trình lành thương, tăng nguy cơ biến chứng răng miệng.
-
Tăng nguy cơ viêm xương hàm mãn tính, khó điều trị hơn.
Do đó, người bệnh cần đến cơ sở nha khoa càng sớm càng tốt để được thăm khám và xử lý phù hợp.
V. Phương pháp điều trị viêm ổ răng khô:
Điều trị viêm ổ răng khô thường không quá phức tạp nếu được phát hiện sớm. Dưới đây là một số phương pháp thường được áp dụng:
1. Làm sạch ổ răng:
Bác sĩ sẽ sử dụng dung dịch sát khuẩn để rửa sạch mảnh vụn thức ăn, mô chết và vi khuẩn trong hốc răng. Việc này giúp giảm viêm và kích thích tái tạo mô lành.
2. Đặt thuốc hoặc băng gạc:
Sau khi làm sạch, bác sĩ sẽ đặt một miếng gạc có chứa thuốc giảm đau, chống viêm như eugenol vào trong ổ răng để làm dịu cơn đau và ngăn ngừa nhiễm trùng. Gạc sẽ được thay định kỳ cho đến khi ổ răng hồi phục hoàn toàn.
3. Kê đơn thuốc:
Người bệnh có thể được chỉ định sử dụng thuốc giảm đau như paracetamol, ibuprofen, và thuốc kháng sinh nếu có dấu hiệu nhiễm trùng lan rộng.
4. Theo dõi và chăm sóc tại nhà:
Bệnh nhân cần tái khám đúng lịch để bác sĩ theo dõi tình trạng lành thương. Tại nhà, nên:
-
Tránh súc miệng mạnh trong 24 giờ đầu.
-
Không hút thuốc lá, không dùng ống hút.
-
Ăn thức ăn mềm, nguội, tránh đồ cay nóng.
-
Chườm lạnh nếu có sưng.
-
Uống thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ.
VI. Cách phòng ngừa viêm ổ răng khô hiệu quả:
Phòng ngừa là cách tốt nhất để tránh gặp phải tình trạng viêm ổ răng khô sau khi nhổ răng. Dưới đây là những lời khuyên hữu ích:
– Sau khi nhổ răng, hãy nghe theo chỉ định của bác sĩ về chế độ ăn uống, vệ sinh răng miệng và sử dụng thuốc. Tuyệt đối không tự ý thay đổi liều lượng thuốc.
– Không hút thuốc, không dùng ống hút, không súc miệng mạnh hoặc khạc nhổ thường xuyên sau khi nhổ răng.
– Tránh vận động mạnh hoặc gắng sức trong vòng 24-48 giờ đầu sau khi nhổ răng.
– Đánh răng nhẹ nhàng, tránh vùng nhổ răng. Có thể súc miệng bằng nước muối loãng sau 24 giờ để làm sạch và kháng khuẩn nhẹ.
– Ăn thực phẩm mềm, dễ tiêu, uống đủ nước. Hạn chế các thức ăn cứng, giòn, cay hoặc quá nóng.
