Hàm giả là một trong những giải pháp phổ biến giúp phục hồi chức năng ăn nhai và thẩm mỹ cho những người mất răng. Tuy nhiên, giống như các thiết bị y tế khác, hàm giả cũng cần được chăm sóc đúng cách để đảm bảo độ bền và hiệu quả sử dụng. Ngoài ra, chi phí liên quan đến việc làm và duy trì hàm giả cũng là yếu tố cần được quan tâm.
I. Hàm giả là gì?
Hàm giả là một loại prosthesis (bộ phận giả) dùng để thay thế các răng đã mất. Có hai loại hàm giả chính: hàm giả tháo lắp và hàm giả cố định. Hàm giả tháo lắp có thể dễ dàng lấy ra và lắp vào miệng, trong khi hàm giả cố định được gắn cố định vào các răng còn lại hoặc cấy ghép implant.
1. Hàm giả tháo lắp:
Hàm giả tháo lắp bao gồm một hoặc nhiều răng giả được gắn vào một nền nhựa hoặc khung kim loại, giúp chúng dễ dàng tháo ra khi cần thiết. Loại hàm này thường được sử dụng khi mất một hoặc một vài răng, nhưng không đủ điều kiện làm cầu răng hoặc cấy ghép implant.
2. Hàm giả cố định:
Hàm giả cố định được gắn vào các răng còn lại hoặc cấy ghép implant. Loại hàm này không thể tháo ra như hàm giả tháo lắp và thường mang lại tính thẩm mỹ và độ ổn định cao hơn.
II. Cách chăm sóc hàm giả:
Hàm giả cần được chăm sóc đúng cách để duy trì độ bền và hiệu quả sử dụng. Dưới đây là một số lời khuyên quan trọng trong việc chăm sóc hàm giả:
1. Vệ sinh hàm giả:
Vệ sinh hàm giả là yếu tố quan trọng nhất để duy trì sự sạch sẽ và bảo vệ sức khỏe răng miệng. Cần làm sạch hàm giả sau mỗi bữa ăn để loại bỏ thức ăn dư thừa và ngăn ngừa vi khuẩn phát triển. Các bước vệ sinh cơ bản bao gồm:
- Sử Dụng Bàn Chải Đặc Biệt: Dùng bàn chải mềm dành riêng cho hàm giả để tránh làm hỏng bề mặt của hàm. Bàn chải có thể giúp loại bỏ cặn thức ăn và mảng bám mà không làm trầy xước.
- Sử Dụng Nước Rửa Hàm Giả: Có thể sử dụng dung dịch rửa hàm giả chuyên dụng để ngâm hàm vào đó. Những dung dịch này không chỉ làm sạch mà còn giúp khử mùi và diệt khuẩn.
- Rửa Với Nước Ấm: Tránh sử dụng nước quá nóng vì có thể làm hỏng hoặc biến dạng hàm giả. Rửa hàm với nước ấm và nhẹ nhàng để loại bỏ các vi khuẩn và mảng bám.
2. Ngâm hàm:
Khi không sử dụng, bạn nên ngâm hàm giả trong nước sạch hoặc dung dịch chuyên dụng để tránh làm khô và biến dạng hàm. Hàm giả khô có thể dễ dàng bị nứt vỡ hoặc không vừa vặn khi lắp vào miệng.
3. Kiểm tra định kỳ:
Mặc dù hàm giả không phải là một bộ phận sinh học, nhưng vẫn cần được kiểm tra định kỳ tại nha sĩ để đảm bảo chúng không bị mòn, nứt vỡ hoặc hỏng hóc. Bác sĩ sẽ kiểm tra độ khít của hàm, tình trạng của lợi và đảm bảo không có sự phát triển của vi khuẩn hoặc nấm.
4. Hạn chế tác động mạnh:
Hàm giả không phải là răng thật và có thể bị hỏng nếu bạn ăn các loại thực phẩm cứng hoặc có độ dai cao. Hãy tránh nhai đá, xương hoặc các thực phẩm quá cứng có thể làm hư hỏng hàm. Ngoài ra, không nên sử dụng hàm giả để nhai các vật liệu cứng như bút, đồ chơi, hay đồ vật cứng khác.
5. Tránh sử dụng chất tẩy rửa mạnh:
Các chất tẩy rửa mạnh, như bột giặt, chất tẩy rửa đa năng hoặc dung dịch tẩy rửa răng miệng mạnh, có thể làm hỏng chất liệu của hàm giả. Hãy sử dụng các sản phẩm được thiết kế đặc biệt để vệ sinh hàm giả.
III. Chi phí:
Chi phí làm hàm giả có thể thay đổi tùy thuộc vào nhiều yếu tố. Bao gồm loại hàm giả, vật liệu làm hàm, tay nghề của nha sĩ, và nơi làm hàm. Dưới đây là các yếu tố ảnh hưởng đến chi phí của hàm giả:
1. Loại hàm giả:
- Hàm giả tháo lắp: Thường có giá thấp hơn so với hàm giả cố định. Tuy nhiên, nó có thể cần thay thế hoặc điều chỉnh nhiều lần trong suốt quá trình sử dụng.
- Hàm giả cố định: Đây là lựa chọn đắt tiền hơn vì chúng có tính ổn định cao hơn và có thể kéo dài lâu hơn so với hàm tháo lắp. Cần phải có các phương pháp phẫu thuật hoặc cấy ghép để gắn hàm cố định vào các răng hoặc implant.
2. Vật liệu làm hàm giả:
- Hàm giả nhựa: làm từ nhựa acrylic là loại giá rẻ và phổ biến nhất. Hàm này thích hợp cho những người mất một vài răng.
- Hàm giả kim loại: Các loại hàm giả có khung kim loại chắc chắn hơn, nhưng cũng đắt tiền hơn.
- Hàm giả Implant: Là loại hàm giả cố định được gắn vào xương hàm qua phẫu thuật cấy ghép implant. Chi phí cho hàm giả implant là cao nhất vì cần thực hiện nhiều bước và sử dụng vật liệu đặc biệt.
3. Các dịch vụ kèm theo:
Các dịch vụ như xét nghiệm, kiểm tra định kỳ, điều chỉnh hàm hoặc các thủ thuật bổ sung sẽ ảnh hưởng đến chi phí tổng thể. Một số cơ sở nha khoa cũng cung cấp các gói dịch vụ chăm sóc dài hạn cho hàm giả.